رشد کودک و فراهم کردن شرایطی که سلامت او به خطر نیفتد بسیار اهمیت دارد. خصوصاً در شرایط امروزی که بیماری کرونا تمام جهان را درگیر خود کرده است و کودکان هم از این قاعده مستثنا نیستند. یکی از نگرانی‌های جدیدی که به زندگی مادران اضافه شده است، رعایت نکات ایمنی و بهداشتی است؛ زیرا اگر کودک دچار بیماری شود به دلیل ضعیف‌تر بودن سیستم ایمنی یقیناً اذیت خواهد شد و اگر مادر بیمار شود، زندگی کودک به‌طور کامل مختل می‌شود.
پس باید چاره‌ای اندیشیده شود که خطر ابتلا به بیماری‌های مختلف برای مادر و کودک کاهش یابد. برای این کار راه‌های زیادی وجود دارد. یکی از این راه‌ها، دستگاه ضدعفونی کننده UV Box است. در این مقاله با ما همراه باشد تا اهمیت استفاده از دستگاه ضد عفونی کننده برای مادر و کودک را برایتان شرح دهیم و شما را با مکانیسم عمل این دستگاه در ضدعفونی و گندزدایی اشیا آشنا کنیم.
بررسی دستگاه ضدعفونی و اهمیت استفاده از دستگاه ضد عفونی کننده برای مادر و کودک
همان‌طور که درباره اهمیت استفاده از دستگاه ضد عفونی کننده برای مادر و کودک گفته شد، نیاز است در خانه اقداماتی انجام شود که ریسک ابتلا به انواع بیماری‌های ویروسی و عفونی برای مادر و کودک کاهش پیدا کند. یکی از راه‌های بسیار کمک‌کننده استفاده از دستگاه UV Box است.
با استفاده از یووی باکس شما می‌توانید اشیایی مانند کنترل تلویزیون، ریموت، گوشی موبایل، سوئیچ، اسباب‌بازی کودک، بسته‌های مواد غذایی مانند آدامس، چیپس، پفک و هر چیز دیگری که در معرض آلودگی محیطی قرار دارد را کاملاً گندزدایی و ضدعفونی کنید.
یقیناً پاکسازی بسیاری از این اشیاء با آب و صابون و دیگر ضدعفونی‌کننده‌ها امکان‌پذیر نیست و باید از این روش‌های نوین و کارآمد استفاده کرد. کافی است اشیا مورد نظر را در دستگاه قرار دهید تا در مدت زمانی کمتر از یک دقیقه کاملاً ضدعفونی شوند.
اشعه UV چگونه پاتوژن‌ها را غیرفعال می‌کند؟
برای اینکه اهمیت استفاده از دستگاه ضدعفونی کننده برای مادر و کودک را متوجه شوید، ابتدا باید بدانید که پاتوژن چیست و اشعه UV چگونه می‌تواند اثر آن‌ها را خنثی و یا غیرفعال کند. پاتوژن‌ها همان میکروارگانیسم‌های عفونی مانند قارچ‌ها، باکتری‌ها، سلول‌های انگلی و ویروس‌ها هستند که با ورود به بدن و رشدشان موجب بروز بیماری‌های مختلف می‌شوند.
سال‌های سال دانشمندان و محققان بر روی عناصری که خواص ضدباکتریایی دارند تحقیق کرده‌اند و نتیجه تحقیقات‌شان را برای دانشمندان نسل بعد به‌جا گذاشته‌اند و در نهایت به این نتیجه رسیده‌اند که پرتو فرابنفش یا همان اشعه UV بیش از هر چیز دیگری دارای خاصیت ضدباکتریایی است و می‌تواند میکروارگانیسم‌های موجود را با تخریب شیمیایی DNA، RNA و اسیدهای نوکلئیک خنثی کند و حتی کاملاً از بین ببرد.
البته این از بین بردن مانند روش‌های دیگر استریلیزه کردن نیست و مکانیسم جداگانه‌ای دارد. در حقیقت با استفاده از این روش پاتوژن‌ها رسماً از بین نمی‌روند، بلکه عملاً دیگر نمی‌توانند تکثیر شوند و با از دست دادن این قابلیت، حیات و فعالیتشان تحت تأثیر قرار می‌گیرد.
این روش دقیقاً مقابل روش استریلیزه کردن است که در آن حیات میکروبیولوژیکی پاتوژن‌ها از بین می‌رود. این همان اتفاقی است که لامپ‌های حاوی اشعه UV در دستگاه UV باکس رقم می‌زند. نتیجه این امر غیرفعال شدن پاتوژن‌ها و ناتوانی در آلوده کردن موجودات دیگر است.
روش ضدعفونی و گندزدایی که معمولاً برای سطوح و اشیا مختلف استفاده می‌شود و در طی آن با بهره‌گیری از اشعه UV پاتوژن‌ها غیرفعال می‌شوند، میکروب‌کشی به روش UVGI نام دارد و در آن از لامپ‌های مخصوصی استفاده می‌شود.
نوعی از این لامپ‌ها، لامپ‌های جیوه یا لامپ‌های میکروب‌کش با فشار پایین است که پیکی حدود ۷.۲۵۳ نانومتر دارد و برای ضدعفونی و پاکسازی به روش UVGI مناسب است. پاکسازی اشیا مختلف با این روش به فاکتورهای مختلفی همچون طول موج تابشی، مقدار انرژی آن و میزان حساسیت میکروارگانیسم پاتوژن‌ها بستگی دارد.
اهمیت استفاده از دستگاه ضد عفونی کننده برای مادر و کودک و کاربرد UV
استفاده از روش UVGI یا همان ضدعفونی به‌وسیله اشعه UV در دستگاه UV Box، در مقایسه با استفاده از ضدعفونی‌کننده‌های شیمیایی موجود دیگر برگ برندهای دارد که این روش را کاملاً از روش‌های دیگر متمایز می‌کند.
ویژگی مثبت اشعه UV در ضدعفونی هوا و سطوح مختلف این است که پس از گندزدایی و ضدعفونی کامل، هیچ نوع ماده شیمیایی آسیب‌زا و مضری بر جای نمی‌گذارد و همین ویژگی باعث می‌شود که استفاده از اشعه UV جهت ضدعفونی مورد استقبال زیادی قرار بگیرد.
جهت گرفتن نتایج دلخواه از ضدعفونی به‌وسیله اشعه UV باید دقت زیادی به خرج داده شود که این به سازندگان محصولات مختلف ضدعفونی‌کننده مانند دستگاه UV Box بستگی دارد. یقیناً برندهای تجاری معتبر تمامی این موارد را رعایت می‌کنند، زیرا اهمیت استفاده از دستگاه ضد عفونی کننده برای مادر و کودک بسیار بیشتر از آن چیزی است که فکرش را می‌کنید و باید بهترین تدابیر در این راه اندیشیده شود.
همان‌طور که در بخش پیشین گفتیم، در میان فاکتورهای اثرگذار در نتیجه نهایی ضدعفونی، میزان انرژی تابشی پرتو فرابنفش بر غیرفعال‌سازی و خنثی کردن عملکرد میکروارگانیسم‌ها و پاتوژن‌هایی که در معرض تابش مستقیم آن قرار می‌گیرند بسیار اهمیت دارد.
قطعاً در آزمایش‌های گوناگونی که در خط تولید دستگاه UV Box انجام می‌شود، کاملاً مشخص می‌گردد که در صورتی که پرتو فرابنفش بر میکروب‌ها و باکتری‌های مختلف تابانده شود، چه مقدار از انرژی تابشی مفید اشعه UV به آن‌ها می‌رسد و دقیقاً چه اثری بر مکانیسم آن‌ها دارد.
برای تعیین میزان تابش پرتو فرابنفش و محاسبه آن کمیت‌های رادیومتری مختلفی وجود دارد. برای مثال می‌توان توان تابشی یا شار تابشی منبع اشعه فرابنفش که در حقیقت همان میزان انرژی تابشی ساطع شده در واحد زمان (W) است را نام برد.
دیگر واحد ایرادیانس است که به معنای توان جذب‌شده توسط سطح در واحد سطح (W / m2) است. علاوه بر این‌ها، نمایه تابشی یا همان انرژی تابشی که در نهایت به‌وسیله یک سطح مشخص (J / m2) دریافت می‌شود و تحت عنوان دوز اشعه UV از آن یاد می‌شود (این پارامتر برای درک مکانیسم‌های UVGI اهمیت زیادی دارد. در مورد این موارد لازم نیست به‌عنوان خریدار نگرانی خاصی داشته باشید. تمامی این پارامترها ریز به ریز در خط تولید دستگاه بررسی می‌شود تا در نهایت دستگاه UV Box با بالاترین کیفیت ممکن به دست خریدار برسد.
دوز مناسب اشعه UV جهت غیرفعال‌سازی پاتوژن‌ها در دستگاه UV Box
اصطلاح کاهش لگاریتمی معمولاً در آزمایش‌های ضد میکروبی استفاده می‌شود و در حقیقت به میزان تغییرات اتفاق افتاده در تعداد و تراکم میکروارگانیسم‌های غیرفعال‌شده یا نابودشده اشاره می‌کند. کم شدن لگاریتم ۳ (log3) به این معناست که میزان میکروارگانیسم‌های موجود در یک نمونه با فاکتوری معادل ۱۰۰۰ کاهش پیدا کرده است و مقدار کلی و اولیه آن پس از قرار گرفتن در معرض تابش مستقیم اشعه UV تنها یک دهم درصد باقی مانده است.
باکتری‌ها، ویروس‌ها، قارچ‌ها، سلول‌های انگلی و میکروب‌ها حساسیت متفاوتی نسبت به اشعه UV دارند و بر هر کدام از آن‌ها برای غیرفعال شدن دزهای متفاوتی از این اشعه اثر می‌گذارد. برای کاهش سطح پاتوژن و میکروارگانیسم‌های سطوح مختلف دزهای خاصی از اشعه UV پیشنهاد شده است که البته مقادیرشان در شرایط آزمایشگاهی خاص محاسبه شده و به دست آمده است.
منطقاً در شرایط خارج از محیط آزمایشگاهی آن ارقام دستخوش تغییر می‌شود و تمامی این‌ها پیش از رسیدن دستگاه UV Box به خط تولید مورد کنترل و بررسی کامل توسط متخصصان این حوزه قرار می‌گیرد.
اگر نیاز باشد که دزهایی متفاوت و بالاتر از دزهای پیشنهادی مورد استفاده قرار بگیرد، باید آزمایش‌های جداگانه‌ای انجام شده و تأثیر نهایی آن در مدت زمان خاص مشخص شود. حال که برای یک نوع پاتوژن و میکروارگانیسم خاص یک دز کاهش لگاریتمی مشخصی توسط متخصصین تعیین شد، باید مشاهده و بررسی کرد برای جلوگیری از شیوع یک نوع میکروارگانیسم خاص چه سطحی از کاهش لگاریتمی نیاز است؟
اهمیت استفاده از دستگاه ضد عفونی کننده برای مادر و کودک متخصصان این حوزه را واداشته که از نتایج تمامی تحقیقات موجود در مراکز علمی سرتاسر جهان استفاده کنند تا نتیجه نهایی در تولید دستگاه UV Box همان نتیجه ایده آل باشد.
به همین منظور دستورالعمل‌های آژانس حفاظت از محیط زیست ایالات متحده امریکا مورد توجه متخصصان و دانشمندان قرار گرفته است. در طی این دستورالعمل‌ها به وضوح اشاره شده که برای ضدعفونی کردن و گندزدایی یک پاتوژن مشخص بر روی سطوح، کاهش لگاریتمی باید دقیقاً مساوی با log6 و یا بیشتر از آن در مدت زمان ۱۰ دقیقه‌ای باشد.
اگر پاتوژن بتواند در این شرایط زنده باقی بماند، پس قادر است مجدداً و به‌سرعت رشد کرده و تکثیر شود. پس باید تمامی این شرایط تحت کنترل ناظر کیفی خط تولید قرار بگیرد که با اطمینان می‌توان گفت در خط تولید دستگاه ضدعفونی کننده UV Box به این موارد توجه شده است.
اهمیت استفاده از دستگاه ضد عفونی کننده برای مادر و کودک و فاکتورهای مؤثر در آن
کارایی و ایمنی لامپ‌های UV در دستگاه ضدعفونی کننده و فرایند گندزدایی بسیار اهمیت دارد. متخصصان در خط تولید این دستگاه یقیناً قصد دارند که گندزدایی و ضدعفونی کردن اشیا به شکل صحیح و علمی انجام پذیرد. این مسئله باید مورد توجه استفاده‌کنندگان از این دستگاه‌ها باشد.
برای این امر ابتدا لازم است که سطوح مورد نظر، توانایی‌های منبع تابش اشعه UV و عوامل باکتری‌زا، میکروبی و آلوده‌ای که قرار است از بین برود و پاکسازی شود به‌خوبی شناخته شده شود. همچنین رعایت موارد و نکات ایمنی حین استفاده از دستگاه به دلیل قدرت و توان بالای لامپ‌های UV اهمیت ویژه‌ای دارد.
یکی از مهم‌ترین اقداماتی که پیش از شروع ضدعفونی کردن باید مورد توجه قرار گرفته شود، سایه زدایی است. سایه زدایی به طرز ملموس و خیره‌کننده‌ای باعث افزایش میزان تأثیر دستگاه ضدعفونی‌کننده در ضدعفونی سطوح و اشیا می‌شود. سایه زدایی باید از هر دو جنبه ماکروسکوپی و میکروسکوپی مورد توجه ویژه قرار بگیرد.
در حالت ماکروسکوپی تمرکز بر میکروب‌هایی است که پشت اشیا پنهان شده‌اند و در حالت میکروسکوپی تمرکز بر میکروب‌هایی است که در شکاف‌های سطوح قرار گرفته‌اند.
در قرار دادن اشیا مختلف در دستگاه UV Box لازم است اگر شی غیرضروری که قبلاً ضدعفونی شده است و سایه‌های ماکروسکوپی ایجاد می‌کند از دستگاه خارج شود. مثلاً فرض کنید کنترل تلویزیون را در دستگاه ضدعفونی‌کننده قرار داده‌اید و گندزدایی کامل بر روی آن انجام شده است.
حال اگر می‌خواهید اسباب‌بازی کودک را ضدعفونی کنید، بهتر است کنترل تلویزیون را از دستگاه خارج کنید و اسباب‌بازی را درون آن قرار دهید تا فرایند ضدعفونی بدون وجود مانعی انجام شود؛ زیرا اگر مانعی باعث جلوگیری از تابش مستقیم اشعه UV بر اشیا شود، میکروب‌های موجود بر سطح آن شی‌ء غیرفعال نمی‌شوند و می‌توانند به‌راحتی تکثیر شوند و عامل ایجاد بیماری برای کودک یا مادر باشند.
مسئله مهم دیگری که در ضدعفونی و گندزدایی به‌وسیله دستگاه ضدعفونی کننده اهمیت دارد، این است که سطوحی که قرار است توسط اشعه UV ضدعفونی شود، بهتر است ابتدا از آلودگی‌های اضافی پاک شود. مثلاً اگر می‌خواهید اسباب‌بازی کودک خود را با استفاده از دستگاه ضدعفونی کنید، توصیه می‌شود سطح آن را کاملاً بررسی کنید.
مثلاً اگر مشاهده کردید که بخشی از غذا یا مایعاتی که قدرت جذب‌کنندگی دارند بر روی آن ریخته شده است، آن را پاک کنید تا روند غیرفعال‌سازی و منهدم کردن پاتوژن‌ها با اختلال رو به رو نشود.
حتماً مشاهده کرده‌اید که در سطوح مختلف شکاف‌های زیادی وجود دارد که برخی از آن‌ها به چشم می‌آیند و برخی دیگرشان اصلاً با چشم قابل رؤیت نیستند. در میان این شکاف‌ها یقیناً باکتری‌ها، ویروس‌ها، سلول‌های انگلی، قارچ‌ها و … زندگی می‌کنند و در صورت ضدعفونی و گندزدایی نشدن به فعالیت و تکثیرشان ادامه می‌دهند.
البته جای نگرانی در این زمینه وجود ندارد، اگر طبق دستورالعملی که گفتیم، تمامی موانع را از روی اشیا پاک کنید و سایه زدایی انجام دهید، اشعه UV در همه این شکاف‌ها به‌راحتی نفوذ پیدا خواهد کرد و اجازه حیات و تکثیر به پاتوژن‌ها و میکروارگانیسم‌ها را نخواهد داد.
مسئله و فاکتور نهایی که اهمیت استفاده از دستگاه ضدعفونی کننده برای مادر و کودک و نتیجه نهایی حاصل از آن را تحت تأثیر قرار می‌دهد، مدت زمان قرار گرفتن اشیا در معرض تابش اشعه UV است. از آنجایی که توان تابشی لامپ UV موجود در دستگاه ضدعفونی کننده معمولاً ثابت است، رعایت فاصله مناسب و مدت زمان قرار گرفتن آن شی‌ء در معرض تابش مستقیم پرتو برای به دست آوردن دز مناسب بسیار حیاتی است.
متخصصان در خط تولید این دستگاه روش‌های بسیار زیادی را برای حصول نتیجه بهتر مورد آزمایش قرار داده‌اند و به نتیجه نهایی که همین دستگاه ضدعفونی کننده باشد، رسیده‌اند. لامپ‌های UV با توان بالا در این دستگاه قرار گرفته و ابعاد دستگاه و زاویه تابش لامپ‌ها به شکلی تعیین شده که بیشترین تأثیر بر پاتوژن‌های موجود بر سطوح اشیا مختلف را داشته باشد.
مثلاً بهتر است برای دریافت نتیجه کامل در گندزدایی، شی‌ء مورد نظر در جایگاه نزدیکی نسبت به منبع تابش پرتو فرابنفش قرار بگیرد. ابعاد این دستگاه به شکلی طراحی شده است که اشیا در نزدیک‌ترین فاصله ممکن نسبت به لامپ‌های UV قرار می‌گیرند و بالاترین میزان انرژی تابشی بر آن‌ها وارد می‌شود. شیب آن هم به شکلی است که مقدار انرژی وارده را افزایش می‌دهد؛
زیرا متخصصان طی آزمایش‌ها و تحقیقات فراوان خود به این نتیجه رسیده‌اند که شیب و زاویه قرارگیری لامپ UV نسبت با شی‌ء اگر به‌صورت عمودی باشد، انرژی بیشتری ساطع می‌کند و سایه‌های میکروسکوپی که پیش از این در موردش صحبت کردیم هم نمی‌تواند مانع از رسیدن اشعه UV به شکاف‌های موجود بر سطح اشیا شود؛ زیرا بافت سطوح مختلف در این حالت کاملاً در دسترس است.
با اهمیت استفاده از دستگاه ضد عفونی کننده برای مادر و کودک و نحوه انجام گندزدایی توسط دستگاه یو وی باکس آشنا شدید. فرایندی که این دستگاه در گندزدایی اشیا پیاده می‌کند در هیچ یک از روش‌های ضدعفونی دیگر وجود ندارد. با این توضیحات، یقیناً به مزیت‌های استفاده از اشعه UV برای ضدعفونی کردن آگاه شدید. امیدواریم توانسته باشیم پاسخ سؤالات شما در این زمینه را به‌طور کامل بدهیم.
