از تسکین آلرژی گرفته تا کاهش خطر بیماری‌های موجود در هوا، همگی از مزایای شگفت‌انگیز داشتن سیستم تصفیه هوای خانه است. در واقع یکی از قدم‌های جدی که می‌توانید برای ارتقای چشمگیر فضای زندگی خود بردارید فقط تغییر چیدمان و استفاده از وسایل جدید نیست. داشتن یک سیستم تصفیه هوا تضمین می‌کند که هوای فضای زندگی شما عاری از ویروس‌های مضر، باکتری‌ها و سایر آلاینده‌ها باشد. در ادامه در مورد اینکه ممکن چه آلودگی‌هایی در محیط خانه وجود دارد و مزایا و راه‌های تصفیه هوا در منزل با شما صحبت خواهیم کرد.
تهدیدهای تازه وارد آلودگی هوای خانه و لزوم تصفیه هوای خانه
بر اساس گزارش آژانس حفاظت از محیط زیست، پنج مشکل اصلی کیفیت هوا خانه را تحت تأثیر قرار می‌دهد. آلاینده‌های متداول منازل مسکونی شامل رطوبت بیش از حد، ترکیبات آلی فرار (VOCs)، محصولات دارای احتراق، رادون، آفت کش‌ها، ذرات گرد و غبار، ویروس‌ها و باکتری‌ها هستند. البته عوامل دیگری هم وجود دارد و همه این‌ها بر سلامت انسان تأثیر زیادی می‌گذارند.
رطوبت بیش از حد
رطوبت یکی از مهمترین و کمتر شناخته شده‌ترین عوامل آلودگی در داخل خانه است که هم بر سلامت انسان و هم بر سلامت ساختمان تأثیر می‌گذارد. شایع‌ترین مشکلاتی که با رطوبت رخ می‌دهد، هنگامی است که هوای مرطوب گرم با یک سطح خنک مانند آینه، پنجره یا دیوار یک فضای خنک‌تر برخورد می‌کند. هوای خنک‌تر می‌تواند رطوبت کمتری را در خود نگه دارد، بنابراین مازاد آن به صورت قطرات روی سطح متراکم می‌شود.
در جایی که رطوبت جمع می‌شود، کپک، کپک و کنه‌های گرد و غبار نیز جمع می‌شوند که می‌توانند باعث آسم یا آلرژی شوند، محصولات چوبی را از بین ببرد و زنگ‌زدگی اجزای فلزی ساختمان را تسریع کند. رطوبت بالا در داخل ساختمان همچنین می‌تواند باعث افزایش گازهای سمی متصاعد شده از مبلمان یا محصولات تمیزکننده شده و برای همین تصفیه هوای خانه امری ضروری است.
وجود گاز رادون
رادون یک گاز رادیواکتیو است که به طور طبیعی در خاک تولید می‌شود و از زمین وارد خانه می‌شود. رادون دومین عامل اصلی سرطان ریه است، غلظت آن در ساختمان‌ها در هر منطقه و حتی محله متفاوت است.
راه‌های عالی و نسبتاً ارزانی برای کنترل غلظت رادون در جایی که سطح آن بالا می‌رود، وجود دارد که شامل استفاده از یک فن کوچک متصل به سیستم لوله پی وی سی برای کاهش فشار گاز خاک و تخلیه هوای غنی از رادون است.
وجود وسایل گازسوز و لزوم تصفیه هوای خانه
وسایلی از جمله کوره‌ها، آبگرمکن‌ها، بخاری‌ها و گازهای خوراک‌پزی دی اکسید کربن، مونوکسید کربن، اکسیدهای نیتروژن و بخار آب تولید می‌کنند. اگر هوا به درستی به بیرون تهویه نشود، آلاینده‌های ناشی از احتراق می‌توانند وارد خانه شوند.
ترکیبات آلی فرار (VOCs)
VOCها شامل طیف وسیعی از مواد تبخیر شده از جمله فرمالدئید هستند که می‌توانند توسط مصالح ساختمانی و اثاثیه (مانند مبلمان و فرش)، بنزین از گاراژ، آفت کش‌ها و حتی فرآیندهای پخت و پز منتشر شوند. برخی از این ترکیبات سلامتی را تهدید می‌کنند، گاهی اوقات در غلظتهای بسیار پایین که قابل تشخیص نیستند. بنابراین تصفیه هوای خانه بیش از پیش اهمیت می‌یابد.
دود سیگار
این دود به خودی خود در یک دسته قرار می‌گیرد، زیرا پیامدهای منفی آن برای سلامتی (حتی برای افراد غیر سیگاری) کاملاً مستند است و به دلیل اینکه مقادیر زیادی گاز و ذرات مضر تولید می‌کند هوای خانه را تا حد زیادی آلوده می‌کند. هم از نظر کیفیت هوای داخل ساختمان و هم از منظر سلامت، تعداد کمی از آلاینده‌ها وجود دارد که از نظر مضرات با سیگار رقابت می‌کنند.
حیوانات خانگی
امروزه نگهداری از حیوانات خانگی بسیار متداول شده است. شاید تعجب کنید ولی یکی از دلایل آلوده شدن هوای خانه هستند. میکروب‌های خاص این حیوانات، پر، پرز و موی آنها در محیط بسته‌ای چون خانه خود باعث آلودگی خواهد شد و یکی از موارد مهمی است که تصفیه هوای خانه را به کاری ضروری تبدیل می‌کند.
چرا باید هوای خانه را تصفیه کنیم؟
شاید فکر کنید، هوای داخل خانه از بیرون تمیزتر است اما با توجه به مواردی که گفته شد دیدم که اینطور نیست و باید حتماً به فکر تازه کردن هوای خانه باشید. مهمترین دلایل تصفیه هوای خانه عبارتند از:
کاهش بیماری‌ها از مزایای تصفیه هوای خانه
امروز نگرانی فزاینده‌ای در مورد سطح آلودگی هوا در خارج از منزل و داخل خانه وجود دارد. به گفته آژانس حفاظت از محیط زیست (EPA)، هوای داخل خانه می‌تواند پنج برابر هوای بیرون آلوده باشد. از آنجایی که هوای داخل خانه به‌اند ازه هوای بیرون گردش نمی‌کند، بسیاری از آلاینده‌های موجود در هوا همچنان در داخل رشد می‌کنند.
تصفیه هوای خانه می‌توانند هوای کهنه را تازه کند و عوارض ناشی از آلاینده‌های داخل خانه را کاهش دهند. وجود آلاینده‌ها می‌تواند باعث عفونت‌های تنفسی، مشکلات عصبی یا تشدید علائم در مبتلایان به آسم شود. تصفیه کننده‌های هوای باکیفیت انواع مختلفی از آلاینده‌های هوای داخل خانه را از بین ببرد و ما را سالم نگه دارد.
تصفیه هوای خانه برای بهبود عملکرد ذهن
علاوه بر موارد بالا، برخی از مواد شیمیایی مانند بنزین و فرمالدئید در دمای اتاق تجزیه می‌شوند. این مواد شیمیایی که ترکیبات آلی فرار (VOCs) نامیده می‌شوند، معمولاً در رنگ‌ها، اسپری‌های آئروسل، مبلمان روکش‌دار یا خوشبوکننده‌های هوا یافت می‌شوند.
بوی VOC می‌تواند باعث حالت تهوع، تنگی نفس و حتی اثرات منفی بر عملکردهای شناختی شما شود. مطالعات علمی نشان می‌دهد که پایین آوردن سطح VOC در هوای محیط بهره‌وری و عملکرد ذهن را بهبود می‌بخشد.
دلپذیر کردن فضای خانه
تصفیه‌کننده‌های هوا با فیلترهای HEPA و کربن فعال در به دام‌اند اختن گازها و همچنین ذرات موثر هستند و آلاینده‌ها را در محیط داخلی کاهش می‌دهند. اگر مهمان دارید، لازم نیست نگران دود یا بوی روغن و ادویه‌های آشپزی باشید که آنها را آزار می‌دهد؛ دستگاه‌های تصفیه هوا تمام بو را جذب و هوای خانه شما را تازه و تمیز می‌کنند.
بهبود شرایط خانه برای سالمندان و افراد در معرض خطر
تصفیه هوای خانه می‌تواند اتاق‌ها را از مواد حساسیت‌زا، شوره حیوانات، هاگ‌های کپک، کنه‌های گرد و غبار، میکروب‌ها و موارد دیگر پاک کند.
صرف نظر از‌اند ازه خانه یا اتاق، باکتری‌های موجود در هوا و آلاینده‌های هوا می‌توانند ریه‌ها و سلامتی شما را تخریب کنند و افراد مسن، نوزادان و کسانی را که سیستم ایمنی ضعیفی دارند در معرض خطر قرار دهند. برای همین ضروری است که هوای خانه خود را با دستگاه‌های تصفیه هوای خانگی با کارایی بالا تمیز کنید.
خوشایند کردن بوی محیط
اگر صاحب حیوان خانگی یا سیگاری هستید، به احتمال زیاد خانه شما بوهای سرسختی در محیط خانه خود دارید که از بین بردن آنها غیرممکن است. اما یکی از شگفت‌انگیزترین مزایای استفاده از تصفیه‌کننده هوا در خانه این است که این سیستم می‌تواند ذرات بدبو را از هوا حذف کند و بوی تازه‌تری را در سرتاسر خانه‌تان حس کنید.
کاهش علائم آسم
مطالعات متعددی کیفیت هوای داخل خانه را با شدت علائم آسم مرتبط می‌دانند. این ارتباط واضح است، کیفیت نامطلوب هوای داخل خانه، مشکلات تنفسی را در افراد مبتلا به آسم تشدید می‌کند و حتی می‌تواند منجر به حمله کامل آسم شود.
یک مطالعه علمی نشان داده که استفاده از یک تصفیه کننده هوا به طور قابل توجهی علائم آسم را در کودکان کاهش می‌دهد. اگر شما یا یکی از نزدیکانتان مبتلا به آسم هستید، تصفیه کردن هوای خانه می‌تواند تغییرات زیادی در کیفیت زندگی روزمره شما ایجاد کند.
تجربه یک خواب خوب با تصفیه هوای خانه
محققان دانشگاه دانمارک متوجه شدند که کیفیت هوا ما نفس می‌کشیم تأثیر زیادی بر کیفیت خواب ما دارد. این مورد خود به‌اند ازه دمای اتاق و سطح سر و صدا مهم است!
با توجه به اینکه مواردی چون بیماری قلبی و چاقی به طور مستقیم با خواب مناسب مرتبط است، واضح است که استراحت کافی یک عنصر حیاتی برای سلامت کلی است. تهویه مطبوع هوای خانه می‌تواند به بهبود کیفیت خواب شما کمک کند.
بهبود وضعیت کلی سلامت
به گفته EPA، کیفیت پایین هوای داخل خانه می‌تواند باعث ایجاد مشکلات سلامتی متعددی شود که از تحریک چشم، بینی و گلو گرفته تا بیماری‌های تنفسی، بیماری قلبی و سرطان متغیر است.
در یک کلام قرار گرفتن طولانی مدت در معرض آلاینده‌های تصفیه نشده موجود در هوا می‌تواند به طور جدی سلامت شما در معرض تهدید قرار دهد. با سرمایه‌گذاری برای خرید یک دستگاه برای تصفیه هوای خانه خود، گام مهمی در جهت افزایش سلامت کلی خود و عزیزانتان در سال‌های آینده برداشته‌اید.
لذت بردن از محیط خانه و خانه‌داری
آیا تا به حال شده انگشت خود را بر روی سطحی در خانه خود کشیده‌اید و روی آن سطح گرد و غبار پیدا کرده‌اید؟ حتی اگر مرتب خانه خود را تمیز می‌کنید، خلاص شدن از شر گرد و غبار می‌تواند مانند یک کار بدون پایان باشد.
خوشبختانه، یک سیستم تصفیه کننده هوا واقعا می‌تواند به شما در این مبارزه کمک کند. دستگاه‌های تصفیه هوا گرد و غبار و سایر آلاینده‌های موجود در هوا را مستقیماً از هوا می‌مکند و ذرات را داخل فیلترهای داخلی دستگاه را به دام می‌اندازند. این نکته بدان معناست که گرد و غبار کمتری راه خود را به گوشه و کنار خانه شما پیدا می‌کنند.
راهکارهای تصفیه هوای خانه
همانطور که دیدم کیفیت هوایی که تنفس می‌کنید تأثیر زیادی بر سلامت شما داشته دارد. طبق گفته سازمان بهداشت جهانی، آلودگی هوا سالانه باعث حدود هفت میلیون مرگ در سراسر جهان می‌شود.
همینطور آژانس حفاظت از محیط زیست نیز می‌گوید، هوای داخل خانه شما می‌تواند حتی بیشتر از هوای بیرون آلوده باشد. با این حال جای نگرانی نیست، راه‌های برای تصفیه کردن هوای خانه وجود دارد که در ادامه به آنها اشاره کرد‌ه‌ایم.
پنجره‌ها را باز کنید
این راه‌حل ساده‌ترین (و ارزان‌ترین !) کاری است که می‌توانید برای بهبود کیفیت هوای داخل خانه انجام دهید. باز کردن پنجره‌ها حتی فقط به مدت پنج دقیقه در روز برای کاهش تجمع آلاینده‌های مضر در هوای داخل خانه مفید است.
از گیاهان آپارتمانی استفاده کنید
انواع مختلفی از گیاهان آپارتمانی وجود دارد که ترکیبات آلی فرار رایج را از هوای داخل خانه شما گرفته و فیلتر می‌کنند. طبق یک مطالعه علمی که توسط انجمن علوم باغبانی آمریکا منتشر شده است، داشتن گیاهان آپارتمانی می‌تواند به بهبود کیفیت و تصفیه هوای خانه کمک می‌کند. به عنوان مثال، گیاهانی چون کاکتوس‌ها و گل گندمی در کاهش بنزن، فرمالدئید، مونوکسید کربن و دی اکسید نیتروژن موثر هستند.
از روغن‌های طبیعی برای تصفیه هوای خانه استفاده کنید
برخی از روغن‌های ضروری، مانند روغن درخت چای، دارای خواص ضد باکتریایی هستند و می‌توان آنها را به پاک‌کننده‌های خانگی اضافه کرد یا حتی به صورت موضعی روی پوست برای درمان یک بریدگی کوچک استفاده کرد.
اما آیا می‌دانستید این روغن‌ها می‌توانند باکتری‌های موجود در هوا را کاهش دهند؟ ثابت شده است که روغن‌های ضروری مانند اکالیپتوس، میخک و اسطوخودوس نیز به کاهش تعداد کنه‌های موجود در گرد و غبار خانه شما کمک می‌کنند.
شمع‌های ساخته شده از موم زنبور عسل را روشن کنید
علاوه بر اکسیژنی که برای عملکرد صحیح بدن به آن نیاز داریم، هوایی که تنفس می‌کنیم حاوی گازهای دیگر و ترکیبی از مواد شیمیایی مختلف و ذرات کوچک است. بسیاری از این مواد شیمیایی و ذرات آلاینده‌هایی هستند که پس از ورود به بدن، سلامتی را به خطر می‌اندازند.
بدن از طریق ریه‌ها و استنشاق ذرات بسیار ریز ممکن است حتی دچار دیابت یا سرطان شود. تنها مدل شمعی که دوده کمتری داشته و می‌تواند هوای داخل خانه را تصفیه کند، شمعی است که با موم زنبور عسل ساخته شده باشد.
کفش‌های خود را بیرون خانه در بیاورید
کفش‌ها اغلب کثیفی بیرون را چون آفت‌کش‌ها، گرده‌ها، قارچ‌ها، باکتری‌ها و … را با خود حمل می‌کنند. وقتی وارد خانه می‌شوید، درآوردن آنها در فضای بیرون خانه از انتقال این کثیفی به داخل خانه جلوگیری خواهد کرد.
حیوانات خانگی خود را مرتب نگه دارید
شوره حیوانات خانگی – سلول‌های مرده پوست – تقریباً در همه جای خانه یافت می‌شود. حتی موهای آنها. شوره می‌تواند باعث ایجاد علائمی شبیه به آسم یا تشدید آسم در صورت وجود آن شود. اگر حیوان خانگی دارید، مطمئن شوید که شوره سر را با تمیز کردن مرتب آنها، شانه زدن آنها در خارج از منزل، به حداقل برسانید. همچنین محل نگهداری آنها را هم طور مرتب با جاروبرقی دارای فیلتر HEPA تمیز کنید.
از ابزارهای مدرن برای تصفیه هوا خانه استفاده کنید
اگر تهویه مطبوع مرکزی دارید، این سیستم با بیرون کشیدن هوا از خانه، خنک کردن و پمپاژ مجدد آن به داخل کار می‌کند و برای همین همیشه هوای تازه استنشاق خواهید کرد. البته توجه کنید که اکثر سیستم‌ها فیلتری دارند که باید به طور مرتب آن را عوض کنید و این فیلتر می‌تواند در حین انجام کار خود ذرات را به دام بیندازد. برای همین اگر مرتب آن را عوض کنید، عملکرد بهتری هم خواهد داشت.
اگر تهویه مرکزی ندارید، استفاده از دستگاه‌های تصفیه هوا می‌توانند روشی موثر برای کاهش ذرات مضر موجود در هوا باشند. اگر فرزند شما آسم دارد، ارزشش را دارد که در هر اتاق یکی از این دستگاه‌ها باشد.
خانه را با مواد شیمیایی غیر سمی تمیز کنید
بسیاری از پاک کننده‌های خانگی که از فروشگاه خریداری می‌شوند حاوی مواد شیمیایی سمی هستند که می‌توانند باعث سوزش چشم، بینی، گلو و ریه شوند.
اگر می‌خواهید از آنها استفاده کنید، حداقل پنجره‌ها را در حین این کار باز کنید. اما به عنوان یک گزینه بهتر که باعث آلوده شدن هوای خانه هم نمی‌شود، سعی کنید پاک کننده‌های خانگی خود را با استفاده از موادی مانند سرکه، جوش شیرین، آب مرکبات یا روغن‌های ضروری بسازید.
از شر کپک خلاص شوید
این نوع قارچ‌ها می‌توانند هاگ‌هایی را در هوا آزاد کنند که علائم آلرژی را تشدید می‌کنند. این قارچ دوست دارد در مکان‌های تاریک و مرطوب مانند حمام، اتاق لباس‌شویی و زیرزمین رشد کنند و هوای خانه را آلوده خواهند کرد.
مبلمان خود را در هوای آزاد قرار دهید
همانطور که قبلاً گفتیم ترکیبات آلی فرار مواد شیمیایی هستند که در هوا باقی می‌مانند و در همه جای خانه ما وجود دارند. VOCهایی مانند تولوئن و بنزن در چیزهایی مانند چسب، رنگ، پارچه، مصالح ساختمانی و… یافت می‌شوند.
وقتی مبل یا صندلی راحتی جدید می‌خرید، این را بدانید ابتدا به شدت VOC را به شدت منتشر می‌کند و سپس مقدار آن کم خواهد شد. برای کاهش آسیب به هوای داخل خانه، تا جایی که ممکن است آنها را در هوای آزاد قرار دهید اگر می‌توانید آن را به مدت یک هفته در گاراژ خود نگه دارید یا حداقل پنجره‌های اتاق را روزها باز نگه دارید.
از روغن‌های آشپزی مناسب استفاده کنید
برای اینکه آشپزخانه پر از دود و بوی روغن سوخته نشود و هوای خانه هم آلوده نشود، از روغنی استفاده کنید که در دمای بالاتر دود می‌کند. روغن زیتون فوق بکر در مقایسه با روغن آووکادو، بادام زمینی، گلرنگ، کانولا، ذرت و آفتابگردان نقطه دود کمتری دارد. اگر طعم روغن زیتون بکر برای شما خوشایند نیست می‌توانید از روغن زیتون سبک استفاده کنید که تصفیه شده است و نقطه دود آن بین 390 فارنهایت و 470 درجه فارنهایت است.
تنفس هوای سالم چون غذا و آب سالم از نیازهای اصلی ماست، تصفیه هوای خانه به شما کمک خواهد کرد تا این نیاز را به بهترین شکل برآورده کنید و سطح کیفی زندگی خود را تا حد زیادی بالا ببرید.
